صندلی داغ جنگ نرم به بررسی ابعاد جنگ روانی و شایعه می پردازد- (کرسی شماره 1 )
جنگ روانی تبلیغات و شایعه
جنگ روانی از کارآمدترین، پویاترین و خطرناکترین جنگها شمرده می شود زیرا اندیشه، بینش، عقل و در نهایت رفتار نیروهای درگیر و یا مخاطبان را مورد هدف قرار می دهد.
مارشال دوگل ژنرال فرانسوی می گوید:
برای آنکه دولتی در جنگ پیروز شود می بایست جنگ روانی را قبل از حرکت نیروهایش به سمت میدان نبرد آغاز کند و تا اتمام عملیات رزمی، برای پشتیبانی نیروهایش بدان ادامه دهد.
سن تزو، اندیشمند نظامی چینی 5 قرن پیش از میلاد برای از بین بردن روحیه دشمن و چیرگی بر آنها به روشهای:
غافلگیری
ایجاد سر وصدا
پخش شایعه
خیانت در مقامات بالا
و ترور
اشاره می کند.
برخی اقدامات ایذایی دشمنان اسلام و سران قریش در زمان پیامبر اکرم (ص):
تمسخر و استهزاء
شکنجه
آزار و اذیت
تهدید و ایجاد رعب و وحشت
نشر اکاذیب و شایعه پراکنی
امروزه جنگ روانی یکی از اهداف استعمار نو (نئو کلیانیسم) می باشد.
تعریف جنگ روانی
صلاح نصر، نویسنده مصری معتقد است: جنگ روانی همان جنگ کلمه و عقیده است؛ خواه به صورت مخفی، خواه به صورت آشکار، شفاهی یا کتبی.
اساساً سلاحی است که به انسان و عقل او توجه دارد و هرگاه امکان برقراری ارتباط عاطفی با مخاطب را داشته باشد می تواند به اعماق او نفوذ کند.
عناصر جنگ روانی
با توجه به تعریف جنگ روانی، مهمترین عناصر آن را می توان به شرح زیر طبقه بندی کرد:
اهداف (بلند مدت، کوتاه مدت)
تکنیک، ابزار و قواعد فنی (با توجه به هدف، سطح، وسعت، نوع عملیات)
ماهیت عمل (نفوذ و تأثیرگذاری بر افکار، عواطف، تمایلات و رفتار مخاطبان)
بازخورد (جنگ روانی به عنوان یک فرآیند، باید به طور مداوم مورد بازنگری واقع شود)
مهمترین ابزار جنگ روانی
وسایل ارتباط جمعی و رسانه های گروهی می توانند به عنوان مهمترین ابزار جنگ روانی محسوب شوند.
انواع جنگ روانی
جنگ روانی استراتژیک: فعالیت بلند مدت با استفاده از نقاط آسیب پذیر سیاسی، نظامی، اجتماعی، اقتصادی و .. مانند تبلیغات، شکستن روحیه و اتحاد ملت.
جنگ روانی تاکتیکی: در محدوده کوچکتر انجام می شود. دست اندرکاران جنگ روانی آمریکا، بیش از 29 میلیون اوراق تبلیغاتی با 33 پیام گوناگون را به روی سربازان عراقی در کویت ریختند تا جنگ افزارها را رها کرده و تسلیم شوند.
جنگ روانی تحکیمی: تحکیم همکاری مردم غیرنظامی منطقه با نیروهای مهاجم.
اهداف جنگ روانی
اهداف سیاسی
اهداف نظامی
اهداف فرهنگی
اهداف اجتماعی
اهداف اقتصادی
....
اهداف جنگ روانی از نظر زمان
بلند مدت
میان مدت
کوتاه مدت
بخشی از سخنان رهبر معظم انقلاب، آیت الله خامنه ای درباره خطر هجوم روانی و تبلیغاتی بیگانه:
آنها زنان و مردان را به فساد، راحت طلبی، تنبلی، مصرف گرایی و تن دادن به زندگی حیوانی سوق داده اند تا از بیداری، تعرض و مقابله به مثل آنها جلوگیری کرده و امپراطوری ایمن خود را حفظ کنند.
امروزه صدها ایستگاه رادیویی و تلویزیونی، روزنامه و مجله در سطح جهان تلاش می کنند تا با گسترش فرهنگ مطلوب استکبار جهانی، ملتها را با ارزشها، درخشندگی و فضائل انسانی بیگانه کرده و آنها را به موجودات کاذب، مطیع، تسلیم و غافل از یاد خدا تبدیل کنند؛ زیرا منافع آنها جز به این طریق تأمین نخواهد شد.
روشهای جنگ روانی
فریب و نشر اطلاعات دروغین
تخدیر و نشانه روی احساس و عواطف
تشجیع: بحق جلوه دادن نیروهای خودی و ناحق جلوه دادن نیروهای دشمن
تطمیع
روشنگری و توجیه نیروهای خودی برای زنده ماندن و عدم توجه به عملیات روانی بیگانه
روشهای پیشگیری و مصونیت در قبال تهاجم فرهنگی
حفظ اعتقاد و ایمان (عرق مذهبی، ملی)
مقام معظم رهبری: دشمنان ما از طریق افراد نفوذی برای خواص و رادیو برای عوام برای آینده زمینه سازی می کنند و میلیاردها دلار به وسیله استکبار جهانی صرف می شود تا به وسیله رسانه ها، جاسوس ها و تروریست های خود ایمان مردم را متزلزل کنند.
حفظ وحدت و پرهیز از اختلافات قومی، قبیله ای و دینی
شناخت اهداف و شیوه های دشمن در جنگ روانی (آموزش، آگاهی)
خنثی نمودن تهدیدات
حفظ روحیه، رفاه و سلامتی جامعه
حفظ اسرار و جلوگیری از ترویج شایعات مخرب
شایعه
در طول تاریخ به شایعه و شایعه پراکنی به عنوان یک پدیده اجتماعی و روانی با ابعاد گسترده آن نگریسته شده است.
تاریخ گواه این نکته است که شایعه، همواره با زندگی اجتماعی بشر همراه بوده اما هنگام جنگ و بحرانهای مختلف بسیار خطرناکتر و مخرب تر ظاهر می شود.
در دنیای امروز شایعه سازی و شایعه پراکنی نیز از پیچیدگی و پیشرفت فن آوری و ارتباطات جمعی پیروی می کند و متخصصان و کارشناسان جنگهای روانی به شیوه های گوناگون به شایعه سازی می پردازند.
تعریف شایعه
شایعه پدیده ای مخرب و خطرناک است که معمولاً از یک خبر ناشی شده و یا بر پایه یک جنجال و هیاهوی بی اساس به وجود می آید.
شایعه خبری است که فاش می شود ولی صحت و نادرستی آن معلوم نست.
در قرآن مجید آمده است:
((و لا تقف ما لیس لک به علم ان السمع و البصر و الفواد کل اولئک مسئولا))
هرگز آنچه را که علم و اطمینان نداری دنبال نکن، بی تحقیق در پی سخنی مرو و کسی را نیک و بد مخوان و از احدی نکوهش و ستایش روا مدار و به کسی ظن بد مبر که در پیشگاه خداوند چشم و گوش و دل همه مسئولند.
عوامل مؤثر در ترویج شایعه
موقعیت و اوضاع و احوال نامناسب (توسط کارشناسان بیگانه و عوامل خودی طراحی می شود).
میزان اهمیت موضوع در جامعه.
میزان ابهام و تاریکی موجود در خبر یا موضوع موردنظر.
شدت هیجانات و تشنجهای عاطفی.
خلاء اطلاعات و یا اطلاعات و اخبار متناقض.
انواع شایعه
شایعات خزنده: پچ پچ کنان و مخفیانه رشد می کند.
شایعات آتشین: به سرعت منتشر می شود و جامعه را در مدت کمی در برمی گیرد.
شایعات غواص: شایعه مدتی رواج می یابد؛ دهان به دهان نقل می شود سپس مخفی شده و آتش زیر خاکستر می شود.
شایعات توهم انگیز (شیطانی)
شایعات رؤیایی
شایعات وحشت
برخی صدمات و عواقب شایعه
ایجاد فضای ناسالم اجتماعی و به خطرافتادن امنیت عمومی جامعه.
گسترش نا امنی، ترس و نگرانی بین مردم.
انحراف افکار جامعه از اهداف اصلی.
درگیر نمودن نیروی متصدیان نظام برای مقابله با شایعه.
مصروف شدن ناخودآگاه نیروی مردم برای انتقال شایعه.
ایجاد تفرقه و رویارویی مردم در جامعه.
ایجاد بدبینی و سلب اعماد مردم از دولتمردان.
برهم زدن تعادل روحی و روانی جامعه.
کاهش اعتماد مردم به وسایل ارتباط جمعی داخلی و روی آوردن به منابع غیررسمی و رسانه های خارجی.
نفوذ و حضور تدریجی دشمنان در جامعه به شکلی غیرمحسوس.
پل ارتباطی دبیرخانه دائمی مقابله با جنگ نرم و شما